Karaimi Litewscy

Najstarszy cmentarz położony jest we wschodniej części miasta na północno-wschodnim brzegu jeziora Tataryszki. Założony został w końcu XIV wieku, czynny był do połowy XX w. Na cmentarz prowadzą dwie bramy: północna z osiemnastego wieku i wschodnia z 1897. W części północnej cmentarza pochowano ofiary epidemii dżumy z 1710 roku. Leżą tam też Ezra ben Nissan (-1666) nadworny lekarz Radziwiłłów i króla Jana Kazimierza, teolog Salomon z Trok (1650-1715), hachani Bogusław Kapłonowski (1806-1898) i Romuald Kobecki (1823-1911).

Pierwsza wzmianka o szkole karaimskiej w Trokach pochodzi z 1576 roku. Wtedy to wojewoda trocki Stefan Zbaraski uprawomocnił budowę szkoły na terenie należącym do gminy karaimskiej. Niestety, na niemal 100 lat wiadomości o Midrasz nikną. Kolejnym dokumentem jest przywilej wydany przez króla Jana Kazimierza w 1665 roku. Na jego mocy Karaimi odbudowali zniszczone wojnami budynki kienesy oraz szkoły. Wystawione dzięku pomocy Karaimów z Nowego Miasta budynki przetrwały niewiele ponad wiek, gdyż spłonęły w 1794 roku podczas pożaru Trok.

Początki osadnictwa karaimskiego w Trokach tradycja wiąże z osobą Wielkiego Księcia Witolda, który u schyłku XIV w. z wyprawy na Krym miał sprowadzić, jak głosi legenda, 383 rodziny Karaimów, które następnie osiedlił jako załogi zamków obronnych w Trokach i w innych miejscowościach wzdłuż granic Księstwa Litewskiego z ziemiami Zakonu Kawalerów Mieczowych.

W 1927 r. przy ul Ramygalos 66 powstał dom społeczny i odrestaurowana została drewniana kienesa przy końcu ulicy Sodu (Sadowej). W latach 1938-39 kienesa została poszerzona i podwyższona. Tak powstało centrum karaimskie w rejonie ulic Ramygalos i Sodu. W 1924-1926 latach w kienesie poniewieskiej pracowało dwóch duchownych (hazzanów) i jeden nadzorca majątku kienesy i cmentarza (szammasz). Hazzan był w Poniewieżu do 1939 r., do tego roku w kienesie pracowali: Zevulunas Rajeckas, Ananijus Rajeckas, Juozas Rajeckas, Eljavas Rajeckas, Johošuva Grigulevičius, Simonas Grigulevičius. W 1956 r.